Başbakan Erdoğan: Esasen, ekonomideki büyümenin ekonominin geldiği noktanın görülmesi açısından önem arz ediyor. Özel sektörün yatırımları da 43 milyar liradan 235 milyar liraya yükseldi. Yatırımlardaki bu ciddi artış 9 yıldır Türkiye'ye hakim olan güven ve istikrarın göstergesidir. Güven var istikrar var. Aldığımız kararların arkasında duruyoruz. Bu 9 yıllık süreçte uygulamaya koyduğumuz teşviklerde yatırımların bu oranda artmasına katkı sağladık. Biz belli bölgelerde belli zümrelere değil tüm bölgeye hitap edecek teşvik anlayışını takip ettik. Suistimal edilemisen de müsamaha göstermedik. hilas son dakika Yeni ihtiyaçları, yeni şartları özellikle gözettik. Küresel ekonomideki gelişmelere ve krizlere göre teşvikleri yeniledik. Sürekli müteyakkuz olduk, yeni gelişmelere uyum sağladık. Bugün açıklayacağımız teşvik sistemi de yeni şartların, yeni gelişmelerin ışığında hazırlanmış bir teşvik sistemidir. Yüzde 8,5 gibi rekor bir seviyede büyüyen, krizde ihracatını arttıran, işsizliği düşüren sağlam bir ekonomi için hazırlanmış bir teşvik sistemini bugün açıklıyoruz.
2009 Yılında uygulamaya koyduğumuz teşvik sisteminde çok ciddi başarı kaydettik. Ogün ortaya koyduğumuz hedeflere ulaştık. Temmuz 2009'dan bu yana kadar mevcut uygulama kapsamında 11 bin 300 adet teşvik belgesi düzenlendi. Bu belgeler kapsamında 157 milyar lira tutarında yatırım ve yeni istihdamlar öngörüldü. 2009 Yılında uyğgulamaya koyduğumuz mevcut sistem 2006 yılındaki sisteme göre belge sayısı itibari ile yüzde 17, sabit yatırım tutarı itibari ile de yüzde 73 oranında artışa vesile oldu. Mevcut sistem bir öncekine göre 3. bölgede sabit yatırımlar yüzde 70, dördüncü bölgede yüzde 72 artış göstermiştir. Aynı şekilde istihdam tutarlarının 3. bölgede yüzde 10, 4. bölgede yüzde 70 arttığı görülmektedir. Sistemin yapısını temeel olarak önümüzdeki dönemde de koruyoruz. Hükümet olarak, ihlassondakika 2023 yılına ilişkin önemli hedeflerimiz var. İnşallah Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıldönümünde 2 trilyon lira milli gelirle dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasında yerimizi alak istiyoruz. Ekonomi bakanlığını tesis ettik. Daha önce Ekonomi Bakanlığı başbakanlığa bağlı, devlet bakanlığı şeklindeydi. Ama şimdi kendi bütçesi, kurumsal yapısı olan ve kendi iradesini kullanabilecek noktaya gelmiştir. Bu değişimin ardından Ekonomi Bakanlığı'mız hızla yeni teşvik sistemi üzerinde çalışmalarını başlattı. TOBB başta olmak üzere pek çok o6dalarla, bireysel yatırımcılarla yoğun istişarelerde bulunuyor. İlgili bakanlığımız yeni sistem üzerinde koordineli çalıştılar. Şimdi sizlere yeni teşvik sisteminin temel hedeflerini açıklamak istiylorum.
Öncelikle bu yeni sistemle, cari açığın azaltılması amacıyla ara malı ve ürünlerin ülkemizde üretiminin arttırılmasını hedefliyoruz. Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesini, kümelenme faaliyetlerinin özellikle desteklenmesi, teknolojik dönüşümü sağlayacak.
1 - Genel Teşvik uygulamaları,
2- Bölgsele teşvik uygulamaları,
3 - Büyük ölçekli yatırımların teşviki,
4 - Stratejik ölçekil yatırımların teşviki.
Yeni teşvik sistemi ile, sanayimizin yapısal dönüşümüne katkı sağlayacak stratejik yatırımları özellikle destekleyeceğiz. Böylelikle ithal etmek zorunda kaldığımız malları ülkemizde üretilemisini teşvik edeceğiz. Bunun nerede yapılacağına yatırımcı karar verecek. Aynı koşullarla desteklenecektir. Yeni teşvik sistemi ile stratejik yatırımlara şu destekleri sunuyoruz.
1 - Yatırım malı ithal makine ve teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti,
2- Makina ve teçhizat için KDV,
3 - Yatırımı tamamlaması müteakiben 7 yıl boyunca sigorta primi işveren desteği,
4 - Yapılan yatırım için vergi indirimi,
5 - Yatırımcıların kullanacağı yatırım kredileri için 50 milyonliraya ulaşan faiz desteği,
6 - Asgari 500 milyon tutuarındaki bina inşaat harcamaları için kdv iadesi,
İlk defa uygulamaya koyacağımız KDV iadesi desteği ile yatırımcıların yükünü hafifletmiş olacağız. Şunun altını çizmek istiyorum. Stratejik yatırımların birazdan açıklayacağım 6. bölgede yapılması durumunda, ek olarak işçilerin maaşları üzerinden hesaplanan gelir stopajı konusunda da destek vereceğiz.
Yeni sistemde bazı lokomotif şirketleri de destekliyoruz. Eczacılık ürünleri olan ilaçlar ile kan ürünlerine yönelik yatırımların yaatırım yeri dikkate alınmaksızın 5. bölge desteklerinden yararlanmasını sağlıyoruz. Eğitim yatırımlarını da öncelikli olarak destekliyoruz. Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan ilk orta ve lise eğitim yatırımları hangi ilde yapılırsa yapılsın 5 bölge desteklerinden yararlanacaktır. Deniz ve demiryolu ile yaplacak yatırımları, turizm yatırımları da aynı şekilde nerede olursa olsun 5. bölge destekklerinden yararlanabilecektir. İhlas son dakika yeni sistemle uyguladığımız bölgesel teşviki arttırmayı planlıyoruz. Araştırma Geliştirme projelerinin de katkısıyla üreim ve ihracatın artacağına inanıyoruz. Bölgesel haritayı yeniden ele aldık. Kalkınma bakanlığımız, illerin ve bölgelerin sosyo ekonomik sıralaması araştırılması çalışmasını yeniledi. Böylece illerimizi sosyo ekonomik gelişmişlik düzeyine göre 6 ayrı bölgede sınıflandırdık. Hem harita üzerinde hem liste halinde illerimizin hangi bölgede yer aldığını görüyorsunuz. böylleece bu yeni teşvik uygulamasında bölgesel teşvik yerine il bazlı bölgesel teşvik sistemine geçiyoruz. İllerin bölgesel dağılımdaki yerleri, altını çiziyorum. Daha sonra TÜİK'in periyodik çalışmaları sonucunda elde edilecek veriler kapsamında gözden geçirilecek bir değişim varsa bölgelerin yerleri ona göre değişecektir. Yani bu sabit değil, değişkendir. Sınıf atlayacaktır belki düşecektir. Eğer yatırım OSB'de yapılıyorsa aynı sektörde faaliyet gösteren 5 yatırımcı biraraya gelip yatırım yapıyorsa, o zaman yatırımcı bir alt bölgede uygulanan oran ve sürelerden yararlanacaktır. Örneğin, çorum 4. bölgede bulunuyor. Eğer yatırımcı Çorum'da yatırımcı yaparsa 5. bölgenin imkanlarından yararlanacak. Yeni sistemde az gelişmiş illerimizde yapılacak yatırımları daha avantajlı şekilde destekleyeceğiz. Bu illerde yatırım yapacak olanların ödemeleri gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tutarı 10 yıl süreyle yatırımların OSB'de yapılması halinde 12 yıl süreyle devlet tarafından karşılaanacaktır.
Vergi indirimi desteğine de bu bölgede diğer bölgelere nazaran daha büyük oranda uyguluyoruz. 6. Bölgede yatırım yapacak firmalarımız OSB'de yaptığı zaman yüzde 50-55 oranında vergi ödeme yükümlülüğünden muaf tutulacaktır. Bu bölgedeki yatırımlara finansman sağlamış oluyoruz.
Sigorta primi işveren hissesinin destek süresini bölgeler olarak yeniden belirledik. Örneğin 6. bölgede 31 Aralık 2013 yılına kadar başlayacak yatırımlarda sigorta primi desteği 10 yıl boyunca uygulanacak, bundan sonarik süreçte baylayanlarda ise 7 yıl olacak. Bu yeni düzenleme değişen oranlarda uygulanacak ve birinci bölge haricindeki tüm bölgeleri kapsayacaktır. 3-4-5-6. bölgelerde uygulanacak faizleri de arttırıyoruz. Son derece kapsamlı ve son derece kapsayıcı taleplere ihtiyaçlara cevap veren bir teşvik sistemini getiriyoruz. Yeni teşvik sistemi 1 Ocak 2012 tarihinden itibarengeçerli olmak üzere uygulamaya konulacaktır. Ben genel hatlarını özetini aktardım, Yarın Sayın Zafer Çağlayan sistemin tüm detaylarını açıklayacak. 2023'e yürüyen bir ülke olarak bu teşvik sistemi Türkiye'yi çok farklı boyuta taşıyacaktır. Önceki teşvik uygulamalarında olduğu gibi bunda da inşallah hedeflerimizi tutturacağız. Bölgeler arasındaki iller arasındaki gelişmişlik farklarını bu sistemle daha iyi göreceğiz. Yani batı doğu arasındaki farklılık, kuzey güney arasındaki farklılık giderilmiş olacak. Biraz önce sizlere illerimizin sosyo ekonomik durumlarını gösteren bir harita gösterdim. hilas son dakika illerimizin bir kısmı kahverengine boyanmış duurmda. Burada elbette sanayicinin, devletin, yatırımcının ihmali var. Ama özellikle son 9,5 yıl boyunca bu durumun değişmesinin önündeki en büyük engelin de terör olduğunu belirtmek isterim. inanıyorum ki terör olmasa bu bölge süratle sıçrayacaktır. Ama terör örgütü acımasız olarak bölgesine bölge insanına ihanet etmektedir. Bölgede yatırım yapılmaması, bölgenin sorunlarının çözülmemesi için terör örgütü elinden geleni yapıyor. Hükümet olarak tüm bu engelleri aşıyoruz, aşacağız. Okullarla en modern hastanelerle havaalanları ile duble yollarla bölgenin çehresini hızla değiştiriyoruz. Bu değişim saedce hükümetin ve devletin girişimleri ile nihai başarıya ulaşmaz. Özel sektörün muhakkak bölgeye girmesi, fedakarlıkta bulunması hem bölgenin imkanlarından yararlanması hem de bölgeye katkı sağlaması gerekmektedir. Bölgede yatırım yapılmasını çok çok önemsiyorum. Ülkenin bir tarafı yoksulluk içerisindeyken diğer tarafı kalkınamaz. Biz şuanda bildiğiniz gibi ta Hakkari Yüksekova'ya havaalanı yapıyoruz. Aynı şekilde Şırnak'ta havalanı yapıyoruz. Buraların da standartlarını yükseltelim. Ben bu yeni teşvik sisteminin ülkemize, halkımıza, yatırımcılarımıza ve tüm girişimcilerimize hayırlı olmasını diliyorum. Ben bu teşvik paketinin hazırlanmasında destek veren STK'lara ve yatırımcılara da teşekkür ediyorum.