2010 Kültür Başkenti ile Başlayan yeni bir süreç? Bu süreçte yapılanları ve katkılarını biraz açarmısınız?

Medeniyetlerin başkenti ve dünya coğrafyasının en seçkin örneği olan bu muhteşem şehir, hiç kuşkusuz Avrupa Kültür Başkentliği ve hatta dünya kültür başkentliği için en uygun adresti. İstanbul; kentsel dönüşüm, şehircilik, çevresel ve sosyal anlamda kalıcı kazanımlara kavuştu. Kültür varlıklarının daha iyi korunacağı ve sergileneceği yeni müzeler kuruldu, tarihi binalar onarıldı ve bunlara yeni işlevler kazandırıldı. Kent, altyapı yatırımları ile dev kültür ve sanat projeleriyle ‘dünya kentleri’ ligine taşındı. Kültür ve sanat projelerini izlemek için gelenler, İstanbul’un kültürel zenginliğini, camilerini, kiliselerini, saraylarını ve müzelerini de gezerek, kültür turizmini hareketlendirdi. Dünyanın çeşitli ülkelerinden pek çok kültür-sanat insanı, yazılı ve görsel basın mensubu İstanbul’a gelerek, bu çerçevede kentin tanıtımına ve marka haline gelmesine olumlu katkı sağladı. Kısacası İstanbul, tüm dünya tarafından tekrar keşfedildi. 

İSTANBUL ve SOSYAL YAŞAM 

Çağdaşlık ve Medeniyet ölçütü olarak Kadın ve Şiddet Kimsesiz çocuklar Hayvanları koruma, İstanbul ve işlenen suçlar bakımından Avrupa’nın önemli şehirleri ile karşılaştıracak olursak nasıl bir tablo ile karşı karşıya kalırız. Bu konuda neler söyleyebilirsiniz? 

H. Avni MUTLU: Şuan ilimizde biri Müdürlüğümüzün (İstanbul Kadın Konuk Evi) diğer ikisi bulundukları Kaymakamlıkların Sosyal Yardımlaşma Vakfı (Kartal ve Beyoğlu) ile Müdürlüğümüzün ortaklaşa protokolü ile hizmet veren toplam üç adet kadın sığınma evi bulunmakta olup, toplam kapasiteleri 60’dır. İstanbul ilinin sosyo -demografik yapısı göz önünde alındığında müracaatların Müdürlüğümüze bağlı hizmet veren Kadın Konukevlerinin kapasitesinin üstünde olduğundan Müdürlüğümüze bağlı Beyoğlu 75. Yıl Çocuk ve Gençlik Merkezinin 4. katı da Kadın Konukevi müracaatları değerlendirilmekte olup söz konusu birim de 20 kapasite ile hizmet vermektedir. 2009 yılı içerisinde Müdürlüğümüze bağlı kadın konukevleri ve Beyoğlu 75. Yıl Çocuk ve Gençlik Merkezinde toplam 314 kadın, 200 çocuk (14 çocuk kuruluşlarda dünyaya geldi) ve 32 hamile kadın hizmet almıştır. Geçtiğimiz yıl içerisinde (01.01.2010- 10.12.2010) 250 kadın, 190 çocuk (7 çocuk kuruluşta dünyaya geldi) ve 29 hamile kadın Kadın Konuk Evi hizmetinden faydalanmış olup, şu anda kuruluşların toplamında 23 kadın (2’si Hamile) 29 (İM kuruluşta doğdu) çocuk hala hizmet almaktadır. 08.05.2001 tarih ve 24396 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “özel Hukuk Tüzel Kişileri ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılan Kadın Konukevi Yönetmeliği” hükümlerine göre, açılacak kadın konukevleri hakkında Müdürlüğümüzün bilgilendirilmesi ve Müdürlüğümüzce ruhsatlandırılması gerekmektedir. Ancak İstanbul ili içinde Eyüp Belediyesi, Küçükçekmece Belediyesi, Kadıköy Belediyesi, Üsküdar Belediyesi ve Pendik Belediyesine ait Kadın Konukevleri bulunmakta olup; yenileri de yapılmaktadır. 

Deprem ülkesiyiz. Van depremini yeni yaşadık ve İstanbul yeni bir deprem beklentisi içinde. Mevcut şehrin yapılaşması ve muhtemel bir deprem karşısındaki durumu hakkında neler söyleyebilirsiniz? ve İstanbul depreme nasıl hazırlanıyor? 

H. Avni MUTLU: Valiliğimiz İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar özetle 7 başlık altında toplanmaktadır. 1. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Hizmet Binası ve Yedekli Komuta Kontrol Binaları İnşa Çalışmaları : Afet hazırlıklarını yasal olarak yürütmekle yükümlü olan ilgili Kurum ve Kuruluşlar arasında koordinasyon ve işbirliğini sağlamak, yürütülen hizmetleri takip ve kontrol etmek üzere 24 saat çalışma esasına göre teşkilatlanan İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nde 50 kişilik harekat merkezi, 16 operatör çalışabilecek haberleşme merkezi, basın merkezi, 36 kişilik hizmet grupları çalışma alanı ile radyo yayını yapan stüdyo ve eğitim salonu gibi üniteler mevcuttur. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünde, şu an yayında olan ve 103 Mhz frekansından yayın yapan Afet Radyomuz normal zamanda hafta içi her gün 1,5 saat canlı yayın yaparak hem vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesini, hem de radyomuzun çalışır halde tutulmasını sağlarken, olası bir afet durumunda ise bölgemizde yaşayan vatandaşlarımızın en sağlıklı ve doğru bilgiyi almalarını amaçlamaktadır. Birbirini yedekleyecek İl Afet ve Acil Durum Komuta Kontrol Merkezleri kurma çalışmaları sürecinde ise; Avrupa Yakasında Hasdal mevkiinde kurulacak merkezin inşaat çalışmaları başlamış olup, 2011 yılı Haziran ayında hizmete alınacaktır. Anadolu Yakası Tuzla-Akfırat mevkiinde kurulacak olan İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Komuta Kontrol Merkezi ve Kızılay Lojistik Merkezi binaları yapımında proje çalışmaları tamamlanmıştır. 2. Afet ve Acil Yardım Planlarının Hazırlanması : İlgili Hizmet Gruplarınca hazırlanan “İl Afet Acil Yardım Planları”, mevcut Coğrafi Bilgi Sistemi veri tabanına aktarılarak, güncel verilerle afet yönetimine destek olacak planlar geliştirilmektedir. Karşılıklı yardımlaşma protokolü yapılan illerin tüm imkanları İstanbul’a gelecek ve bu süreçte bu imkanlardan da faydalanılacaktır. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca eğitim verilen Kaymakamlarımız da görevlendirilecekleri yerlerdeki yerel yöneticilere yardımcı olacaklardır. 

9 hizmet grubu teşkillerinin yapacağı çalışmalar; 

a) Haberleşme Hizmetleri Grubu : Haberleşme altyapısında oluşabilecek arızaları giderilecek, haberleşme araçlarının afette etkin olarak kullanımı sağlanacaktır. 

b) Ulaşım Hizmetleri Grubu : Afet sonrasında ulaşım altyapısında oluşabilecek aksaklıklar giderilecek, alternatif ulaşım imkanları devreye sokulacaktır. 

c) Kurtarma ve Yıkıntıları Kaldırma Hizmetleri Grubu : Kurtarma ve sağlık ekipleri toplanma bölgelerinde toplandıktan sonra hasarın yoğun olduğu bölgelere sevk edilecektir. 

d) İlkyardım ve Sağlık Hizmetleri Grubu : Yaralıların tedavisi, seyyar hastanelerin oluşturulması ve acil ilkyardım ve sağlık faaliyetleri icra edilecektir. Yaralıların tedavileri için mevcut hastanelerin yetersiz kalacağı yada hasar görebileceği farz edilerek seyyar hastaneler kurulacaktır. 

e) Ön Hasar Tespit ve Geçici İskan Hizmetleri Grubu: Afet sonrasında binalarda oluşacak hasarın tespiti ile açıkta kalan vatandaşların geçici iskanları sağlanacaktır. Çadırkent alanı olarak kullanılmak üzere İl genelinde 287 nokta belirlenmiştir. Çadırkent kurulması planlanan bu alanların toplam büyüklüğü 9.139.733 m² olup, her 50 m² ye bir adet çadır kurulması planlandığından, kurulabilecek toplam çadır sayısı 182.794 adettir. Ayrıca; vatandaşlarımızın geçici barınmalarını temin amacıyla oluşturulacak çadırkentlere ilave olarak depreme dayanıklı okul, kamuya ait spor salonları geçici iskan için planlanmıştır. 

f) Güvenlik Hizmetleri Grubu : Halkın can-mal güvenliği sağlanacak ve kurtarma ile acil yardım ekiplerinin güvenliği sağlanacaktır. 

g) Satınalma, Kiralama El Koyma ve Dağıtım Hizmetleri Grubu : Afet sonrasında acil yardım ve kurtarma ekipleri ile vatandaşların acil ihtiyaçları temin edilerek dağıtımı yapılacaktır. İl dışından ve yurt dışından gelen insan gücü ve yardımlar yerine ulaştırılacaktır. Havalimanlarında insani yardım kabul merkezleri açılacak, buralara gelen tüm insan gücü kurtarma ve acil yardım faaliyetlerine sevk edilecektir. Gelen yardım malzemeleri ise Lojistik Destek Koordinasyon Merkezlerinde (LDKM) kayıt altına alındıktan sonra mahalline sevk edilecektir. 

h) Tarım Hizmetleri Grubu : Zarar gören tarım arazileri tekrar tarıma elverişli hale getirilecek ve gerektiğinde afetzede çiftçilerin banka borçları ertelenecektir. 

I) Elektrik, Su, Kanalizasyon ve Doğalgaz Hizmetleri Grubu : Altyapı tesislerinde oluşacak hasar giderilerek altyapının normale döndürülmesi sağlanacaktır. 

3.Elektronik Altyapının Geliştirilmesi ve İstanbul Afet Bilgi Sisteminin Kurulumu: İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğündeki elektronik altyapı yenilenmiş olup, İstanbul Afet Yönetimi Bilgi Sistemi kurulum çalışmaları devam etmektedir. Kurulacak bilgi sistemi sayesinde; Kurumlar arası bilgi paylaşımı, Kaynakların etkin yönetimi, Sahadan ve ilgili kurumlardan gelen bilgilerin İstanbul İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünde toplanarak değerlendirilmesi Afet yöneticilerinin daha sağlıklı karar alması, Operasyonun koordine edilmesi, Merkezi idareye bilgi akışI sağlanacaktır. 

4. Haberleşme : Mevcut Telsiz şebekesi güçlendirilmiştir. Afet ve Acil Durumlarda Kurumlar arası haberleşmenin sağlanmasına yönelik İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne frekans tahsis edilmiş ve şebeke kurulumu tamamlanmış, sistem test aşamasındadır. Ayrıca; olası bir afet ve acil durum sonrasında kesintisiz haberleşmeyi teminen 2 adet Mobil Haberleşme Aracı mevcuttur. 

5. Her Mahalleye Afet İstasyonu (AFİS) Projesi : Afet Sonrasında Profesyonel ekiplerin olay yerine intikal edene kadarki süre zarfında mahalle sakinlerinin arama kurtarma faaliyetlerine etkin katılımını sağlamak üzere arama ve kurtarma ile ilk yardım malzemesi bulunan 500 adet konteyner belirlenen noktalara yerleştirilmiştir. 

6. Eğitim Çalışmaları : Toplumun tüm kesimlerine yönelik olarak hazırlanan, birey, aile ve kurumlar düzeyinde, deprem başta olmak üzere afetlere hazırlık konusunda farkındalık ve bilinç oluşturulmasını ve güvenli yaşam kültürünün yaygınlaştırılmasını amacıyla başlatılan “Güvenli Yaşam Gönüllüleri” eğitimlerinde bir yıl içerisinde 26.000 kişiye eğitim verilmiştir. İSMEP Projesi kapsamında toplum eğitimine yönelik olarak aşağıdaki eğitim setleri hazırlanmıştır : 1. Kişi ve Aileler İçin Afete Hazırlık Eğitimi, 2. Yapısal Olmayan Risklerin Azaltılması Eğitimi, 3. Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) Bilinci Eğitimi, 4. Engelliler İçin Afete Hazırlık Eğitimi, 5. Olağandışı Koşullarda Yaşamı Sürdürme Eğitimi, 6. Okullar İçin Afete Hazırlık Planlaması Eğitimi, 7. Hastaneler İçin Afete Hazırlık Planlaması Eğitimi, 8. İşyerleri İçin Afete Hazırlık Planlaması Eğitimi, 9. Psikolojik İlkyardım Eğitimi, 10. Yapısal Risklerin Azaltılması Eğitimi, 11. Yapısal Güçlendirme Bilinci Eğitimi, 12. Yerel Afet Gönüllüleri İçin Afete Hazırlık Eğitimi. m “Mahalle Afet Gönüllüleri Projesi” ile 2179 gönüllünün temel eğitimleri tamamlanmış ve her an hazır olabilecek ekipler oluşturulmuştur. m Arama ve Kurtarma Birlik Müdürlüğü marifetiyle yaklaşık 13.000 vatandaşımıza eğitim verilmiştir. 7. Risk Azaltma Çalışmaları : 

İSMEP Projesi Öncesi Risk Azaltma Çalışmaları : 

Karayolları Genel Müdürlüğünce İlimizde Yapılan Çalışmalar : Boğaziçi Köprüsü, Boğaziçi Köprüsü Yaklaşım Viyadükleri, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Eski Haliç ve Yeni Haliç Köprüleri, Yeni Haliç Köprüsü Yaklaşım Viyadükleri, Ortaköy Viyadükleri, Mecidiyeköy Viyadüğü Japon Uluslararası İşbirliği Bankası’ndan (JBIC) sağlanan dış kredi ile güçlendirilmiştir. İç kaynak kullanılarak da; Otoyollar, çevre yolları, yan ve bağlantı yolları üzerindeki köprü ve viyadükler plan dahilinde güçlendirilmektedir. 

İl Özel İdaresince Yapılan Çalışmalar : İSMEP Projesi öncesinde İl Özel İdaresince 900’ün üzerinde okul yeniden yapılmış veya sağlamlaştırılmıştır. 

Tarihi ve kültürel mirası korumak adına ne tür çalışmalar gündeminizdedir? 

H. Avni MUTLU: Bildiğiniz üzere İstanbul’da turizmin altyapısı kültürdür. Yani büyük ölçüde kültür turizmi yapılır. İstanbul’un ziyaretçileri buradaki tarihi eserleri görmek isterler, bunlar restore edilmiş, bakımlı bir şekilde sunulabilirse ziyaretçi bundan memnuniyet duyar, ziyaretçi sayısı da artar. Ama en önemlisi; turistin keyif alarak tarihi mekânlarımızı gezmesidir. Bu yaklaşım doğrultusunda özellikle İl Özel İdaresi çok etkin olarak çalıştı. Bu anlamda hem kendisi doğrudan restorasyonlar yaptı, hem de Büyükşehir ve ilçe belediyelerini fon sağlayarak çok sayıda tescilli yapının restorasyonunu gerçekleştirmiş oldu. İstanbul’un kültürel mirasını kayıt altına almak, restorasyondan sonra da fonksiyon vererek kullanmak gerçek anlamda korumaktır. Koruduğunuz eserler de sizi en güzel şekilde tanıtır. 

Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir? 

H.Avni MUTLU: Sözlerime peş peşe, önce şehitler ardından Van depremi ile sarsılan ama birliğini bozmayan aziz milletimizin şehitlerine ve depremde can veren evlatlarına Allah'tan rahmet kalanlarına sabırlar dilerim.

Kaynak : Haber MRT - Rİ-VA